Akademia w 231. rocznicę Konstytucji 3 maja w Technikum w Nowej Wsi

"Dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia Ojczyzny naszej i jej granic(…)konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy (...)" – to fragment Ustawy Rządowej 3 maja 1791 r.

Pogrążona w kryzysie ustrojowo – politycznym Rzeczpospolita w XVIII wieku uzależniona była od sąsiednich mocarstw, a szczególnie Rosji. Przejawami słabości Rzeczypospolitej były m.in.: paraliż władzy państwowej (zrywanie sejmów, samowola szlachty) oraz pogłębienie nędzy chłopów i upadek miast.

Sytuację Polski w XVIII wieku przedstawił dobitnie Stanisław Konarski, reformator szkolnictwa, publicysta i prekursor polskiego oświecenia:

"Tłum szlachecki rozkrzyczany i rozwydrzony – serce się kraje, Rzeczpospolita jest jak przydrożna karczma bez drzwi i okien porzucona przez właściciela na pastwę losu.

Wszystkie nasze ozdoby i sława jak w przepaść się walą, już nie ten prawie jesteśmy, co byliśmy naród, sił nie mamy, handlów nie mamy, miasta i miasteczka w perzynę idą. Sąsiedzi nas depczą i w naszym jak w swoim rządzą  się kraju...".

Światłe umysły epoki jak Stanisław Leszczyński, Stanisław Konarski, czy sam król Stanisław August Poniatowski, dostrzegały potrzebę zmian w państwie, wzywając do niezbędnych reform. Doprowadzić one mogły do takiego wzmocnienia państwa, że miałoby ono szansę odzyskania pełni suwerenności utraconej w początkach XVIII wieku. Zwolennicy reform zdawali sobie sprawę, że poważniejsze zmiany będą możliwe tylko wówczas, gdy Rosja nie będzie zbytnio się wtrącać w wewnętrzne sprawy polskie. Sprzyjająca sytuacja międzynarodowa zaistniała w drugiej połowie lat osiemdziesiątych XVIII wieku, gdy Rosja zaangażowała się w konflikty z Turcją i Szwecją. Jesienią 1788 r. do Warszawy zwołano sejm, który zawiązał się pod laską konfederacji.

Posłowie, zebrani na Sejmie Czteroletnim 3 maja 1791 roku, uchwalili Ustawę Rządową 3 maja. Była ona pierwszą w Europie i drugą na świecie, po amerykańskiej, nowoczesną konstytucją. Pokazała światu wolę narodu polskiego do przebudowy instytucji państwa według najlepszych oświeceniowych wzorów, z uwzględnieniem warunków politycznych i społecznych ówczesnej Polski. Jako najważniejsza reforma Sejmu Wielkiego zmieniła zasadniczo ustrój państwa, znosząc wolną elekcję i liberum veto, ustanawiając tron dziedziczny, wprowadzając uchwalanie większością głosów. Zawierała demokratyczny, monteskiuszowski podział władzy na: prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Ograniczyła przywileje szlachty, zwiększyła prawa części mieszczan, wzięła chłopów pod opiekę prawa.

Atmosferę obrad Sejmu w dniu 3 maja –  uchwalenia ustawy zasadniczej –przedstawili uczniowie klas drugich: Technikum Ogrodniczego, Technikum Reklamy i Technikum Usług Fryzjerskich podczas uroczystej akademii w dniu 28 kwietnia. Scenariusz przedstawienia napisała pani Barbara Frydrych, nauczycielka języka polskiego w Technikum CKZiU w Nowej Wsi, natomiast młodzież przygotowała do występu pani Małgorzata Bosak, nauczycielka historii. Atmosfera była podniosła, a wszystkim udzieliły się emocje sprzed 231 laty. Podczas przedstawienia młodzież przypomniała, że ten ważny dokument, uchwalono na Zamku Królewskim w Warszawie. Uczniowie wcielili się w rolę posłów: Jana Suchorzewskiego, Tadeusza Korsaka, Ignacego Zakrzewskiego, Kazimierza Rzewuskiego, Franciszka Miełżyńskiego, Tymoteusza Gorzeńskiego, marszałka Stanisława Małachowskiego, króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Młodzież zwróciła uwagę na to, że rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja nazywamy świętem wolności i radości. Wszakże już nasi przodkowie rozumieli, co znaczy wolność, naród, ojczyzna. Skłoniło to nas do refleksji nad tym, czym dla nas są te pojęcia.

Występ młodzieży poprzedził koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu chóru szkolnego pod kierunkiem opiekunki, pani Barbary Kaczmarczyk. Zabrzmiały: Mazurek Dąbrowskiego, Rota, Pieśń konfederatów barskich, Witaj majowa jutrzenko.

Akademię zakończono polonezem do muzyki Wojciecha Kilara, dostojnie zatańczonym przez uczniów klas drugich i trzecich technikum. Choreografię narodowego, polskiego tańca, przygotowała pani Magdalena Kmidowska – Giszka, nauczycielka wychowania fizycznego. Polonezy od lat integrowały społeczeństwo, komponowali je między innymi Fryderyk Chopin, Józef Elsner i Michał Kleofas Ogiński.

Dzień 3 maja ustanowiono świętem narodowym w dowód pamięci o przodkach, którzy pragnęli ocalić kraj przed upadkiem. Społeczność naszej szkoły godnie uczciła majowe święto. Jesteśmy członkami Unii Europejskiej, ale też pielęgnujmy naszą tożsamość narodową.

Małgorzata Bosak