Substancje dodatkowe do żywności

Co to są substancje dodatkowe do żywności?

To integralna część większości artykułów spożywczych, głównie wysoko przetworzonych. Ich stosowanie jest uzasadnione m. in. koniecznością zachowania wartości żywieniowych produktów,  wydłużenia okresu trwałości artykułów, zwiększenia możliwości przechowywania czy w celu polepszenia właściwości organoleptycznych produktu, jeśli oczywiście są zgodne z prawodawstwem Rozporządzenia Komisji UE. Jednakże niektóre wielkie koncerny spożywcze wprowadzają konsumentów w błąd. Tym samym wykorzystują fragmentaryczną wiedzę społeczeństwa ma temat dodatków do żywności.

Jak mądrze wybierać ryby?

Wedle zaleceń dietetycznych ryby są najcenniejszym źródłem białka w diecie. Ponadto zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które są potrzebne do prawidłowego działania mózgu. Ryby są także skarbnicą znacznej ilości potasu, wapnia i fosforu. Jednym słowem mówiąc są niezastąpione w codziennym jadłospisie. Tylko jak sprawdzić, która ryba powinna znaleźć się na naszym talerzu. Otóż warto wiedzieć, że łososie hodowlane to najbardziej toksyczne artykuły spożywcze na świecie. Zawierają pestycydy, radioaktywne substancje oraz śladowe ilości rtęci. Finalnie, jest to efekt skażonych wód w których one żyją, na skutek wybuchu reaktora w Czarnobylu i Fukushimie. Spożycie toksycznych ryb może spowodować szereg chorób i reakcji niepożądanych dla organizmu (cukrzyca, nowotwory, trądzik chlorowy, obniżenie odporności).
Nie tylko łososie hodowlane są na czarnej liście ryb. Co druga spożywana ryba pochodzi z farm wodnych, gdzie średnia przestrzeń życiowa dla nich to jedna czwarta metra sześciennego. W takich warunkach rozwijają się liczne choroby. W celach zapobiegawczych tym zjawiskom, hodowcy aplikują łososiom antybiotyki. Z pewnością należy unikać także: pangi, tilapii, tuńczyka błękitnopłetwego, makreli królewskiej. Jaką zatem kupić rybę? Przede wszystkim musi być świeża. Zdrową rybę można poznać po krwistoczerwonych skrzelach.

Co kryje w sobie nabiał?

Uwagę należy zwrócić także na produkty mleczne. Tu producenci żywności mają szereg dodatków, by zwiększyć sprzedaż swoich artykułów. Jednym z nich są aromaty i barwnikami, odpowiedzialne za kolor i smak. Dodatkowo stosowanie są zagęszczacze. To dzięki nim jogurty mają jedwabistą konsystencję. Najczęściej stosowanymi są skrobia ziemniaczana i żelatyna wieprzowa. Oczywiście na liście nie można pominąć preparatów zastępujących cukier, np. syropu glukozowo- fruktozowego, aspartamu czy inozydianu sodu.

Syrop glukozowo- fruktozowy

W nawiązaniu do powyższych substancji stosowanych jako dodatek do żywności, warto zwrócić uwagę na to, co naprawdę kryją w sobie owe tajemnicze substancje. Analizę  rozpocznę od  najczęściej widocznego na etykietach napisu: syrop glukozowo- fruktozowy. Na pierwszy rzut oka, nazwa wydaję się na brzmiącą naturalnie ( przecież fruktoza- to cukier zawarty w owocach, o niskim indeksie glikemicznych oraz niskiej wartości energetycznej), jednakże w przemyśle spożywczym związek pod nazwą syrop glukozowo- fruktozowy, czy znany również jako skrobiowy, kukurydziany oraz fruktozowy to czysty dodatek. Został wprowadzony na rynek jako zamiennik sacharozy. Główne znaczenie zyskał  u producentów żywności, ze względu na niskie koszty wytwarzania. W porównaniu do siły słodzenia, przewyższa cukier stołowy aż 40-krotnie. W związku z tym wykorzystywany jest do produkcji słodyczy, ciast, deserów mlecznych, ale także jogurtów owocowych czy sosów. Ostatnie badania pokazują, że jedną z przyczyn otyłości jest wprowadzenie na rynek właśnie omawianej substancji. Nadmierne spożycie syropu glukozowo- fruktozowego może skutkować wzrostem stężenia trójglicerydów we krwi oraz nasilać procesy fermentacyjne u osób z refluksem żołądkowo- jelitowym.

Tłuszcz palmowy
Przy omawianiu dodatków do żywności, nie można pominąć tłuszczu palmowego. To kolejny składnik budzący liczne kontrowersje. Pomimo uznania go za substancję bezpieczną i dopuszczalną do obrotu, istnieją badania potwierdzające zwiększenie ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo- naczyniowego czy choroby niedokrwiennej serca. Jest to wynik procesów utwardzania kwasów tłuszczowych w izomery trans, które przyczyniają się do podwyższenia poziomu cholesterolu całkowitego we krwi, rozwoju cukrzycy typu 2 oraz nowotworów.

Analizując etykiety produktów spożywczych można natknąć się na szereg tajemniczych nazw substancji. Umiejętność wyboru odpowiednich, pozwala na dobranie artykułów o właściwej wartości odżywczej oraz pożądanym wpływie na organizm. Dlatego warto być świadomym konsumentem, aby wiedzieć co wkładać do koszyka.

Dominka Pietrzyk, Natur House