Żołnierze Niezłomni

Grójeckie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęły się mszą świętą w kościele Miłosierdzia Bożego, której przewodniczył ks. Stefan Kazulak. Homilię wygłosił ks. Zbigniew Suchecki. Swoje słowo zakończył modlitwą Żołnierzy Niezłomnych. W uroczystości udział wzięli żołnierze Armii Krajowej kpt. Marian Kołański, por. Henryk Kowalczyk, por. Stanisław Zięba i Jerzy Zagórski. Przybyli samorządowcy, żołnierze z Ogrodzienic, harcerze ZHP i delegacje z pocztami sztandarowymi z grójeckich szkół.

Świątynia ta jest miejscem jubileuszowego odpustu dlatego też pierwszym momentem uroczystości było przejście przez Bramę Miłosierdzia. Okolicznościowe przemówienie wygłosił mjr Adam Grzebalski. Przypomniał, że Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy wyklętych ustanowiony został ustawą Sejmu rzeczpospolitej Polskiej z 3 lutego 2011 r. 

- Data 1 marca nie jest przypadkowa – zauważył - tego dnia w 1951 r. pomiędzy godziną 20.00 a 20.45, po wieloletnim brutalnym śledztwie i wyrafinowanych torturach zamordowano strzałami w tył głowy „po sowiecku” w katowni więzienia na ul. Rakowieckiej w Warszawie przywódców IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN) w tym: płk Łukasza Cieplińskiego ps. Pług lub Ludwik i jego towarzyszy walki – mjr Adama Łazarowicza, kpt. Franciszka Błażeja, kpt. Józefa Batory, mjr Mariana Kawalca, kpt. Józefa Rzepkę oraz por. Karola Chmiela. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. dzieło Armii Krajowej.

Jest to święto państwowe, poświęcone pamięci żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, którzy mając świadomość, że okupacja niemiecka zastąpiona została rosyjską, stanęli w obronie niepodległego bytu państwa polskiego walcząc, o prawo do życia w wolnej i suwerennej ojczyźnie.

W odróżnieniu od tej części społeczeństwa, która uznał władzę ludową narzuconą odgórnie na polecenie Stalina, Oni – wyklęci przez komunistyczny system, nie złożyli broni.

Żołnierze Wyklęci, zwani także żołnierzami Niezłomnymi, tworząc powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne, stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR. Toczyli walkę ze służbami bezpieczeństwa w Polsce: Milicją Obywatelską, Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego i Korpusem Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Powojenna konspiracja niepodległościowa była – aż do powstania Solidarności – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. W 1945 r. - czasie największej aktywności zbrojnego podziemia, działało w nim bezpośrednio 150-200 tyś. konspiratorów, zgrupowanych w oddziałach o bardzo różnej orientacji. 20 tyś. z nich walczyło w oddziałach partyzanckich. Kolejnych kilkaset tysięcy stanowili ludzie zapewniający partyzantom aprowizację, wywiad, schronienie i łączność.

Wspomnieć należy jeszcze około 20 tys. uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiających się komunistom. Łącznie daje to grupę ponad pół miliona osób tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych – Niezłomnych.

Byli wśród nich żołnierze Armii Krajowej, organizacji poakowskich AKO i ROAK, Narodowych Sił Zbrojnych, organizacji Niepodległość, Wolność i Niezawisłość, Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Narodowej Organizacji Wojskowej, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego i wielu innych organizacji niepodległościowych. W szeregach Żołnierzy Wyklętych nie zabrakło młodych Kolumbów z Powstania Warszawskiego, Szarych Szeregów i Tajnego Harcerstwa.

Ścigani i prześladowani prowadzili nierówną  walkę z przerażającą machiną komunistycznego terroru. Bardzo wielu z nich zostało aresztowanych i poddanych bestialskiemu śledztwu a potem w sfingowanych procesach skazanych na karę śmierci lub długoletniego więzienia. Wielu zostało wywiezionych w głąb Związku Radzieckiego i nigdy już stamtąd nie powróciło. Groby wielu z nich do dziś pozostają nieznane.

Na paradoks historii zakrawa fakt, że trafiali do tych samych więzień, w których byli więzieni w czasie wojny przez Niemców. Ocenia się, że ponad 20 tyś. żołnierzy podziemia zginęło w walkach, zostało zamordowanych skrytobójczo, podstępnie, w zasadzkach, w lasach i wiejskich chatach, gdzie udzielano im schronień lub w więzieniach NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa. Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych w więzieniach i obozach pracy znajdowało się ponad 250 tyś. osób.

Stosowany przez komunistycznych zbrodniarzy terror, skrytobójcze morderstwa, sfingowane procesy, bestialskie tortury wobec więźniów  politycznych, zesłania do łagrów syberyjskich miały na celu złamać naród polski i odebrać wolę walki pozostałym przy życiu patriotom. Był to dalszy ciąg zbrodni katyńskiej na elicie narodu polskiego przez okupanta sowieckiego i jego prosowieckich służalców.

Ostatni leśny żołnierz ZWZ-AK, a później WiN – Józef Franczak Laluś zginął w obławie na Lubelszczyźnie 18 lat po wojnie, 21 października 1963 r.

W dalszej części swojego wystąpienia mjr. Adam Grzebalski wymienił najsłynniejszych Żołnierzy Niezłomnych – Wyklętych, a wśród nich generała Emila Augusta Fieldorfa Nila - dowódcę Kedywu, a następnie organizacji niepodległościowej NIE, rotmistrza Witolda Pileckiego, mjr Zygmunta Szendzielarza Łupaszkę i jego oficerów Zygmunta Błażejewicza Zygmunta, Zdzisława Badochę Żelaznego oraz łączniczkę Danutę Siedzikównę Inkę, por. Mieczysława Dziemieszkieiwcza Roja. Przypomniał także Żołnierzy Niezłomnych – Wyklętych ziemi grójeckiej: kpt. Ryszarda Pietrasa Cygana, kpt. Leona Komorowskiego Żbika, kpt. Józefa Głogowskiego Stefana, por. Tadeusza Pękackiego Sławka, por. Romualda Bekasiewicza Skorpiona, Henryka Kowalczyka Sępa, Jerzego Łuczyńskiego Białego, Stefana Wiśniewskiego Morskiego, Krystynę Rygiewicz Lenę, Zbigniewa Maliszewskiego Rwala, Tadeusza Waśniewskiego Bończę, Józefa Maciuka Cedro, Wacława Piwowarskiego Wicher, Władysława Kasprzaka Aura, Wiesława Cabanowskiego Ciemnego, Kazimierz Dzierzbickiego Topór, Józefa Piłata Żmiję, Feliksa Packo Gałąź, Bolesława Sieka Sosnę, Stanisława Pietrzaka Stanisława, Jana Salickiego Darzbór, Mariana Sadowskiego Dziada, Mariana Michalskiego Drągala, Aleksandra Młyńskiego, Stefana Jaworskiego, Jerzego Fedorowicza, Andrzeja Kubiaka, Henryka Bąka, Aleksandra Młyńskiego Drągala, Ks. Bolesława Stefańskiego.

Swoje przemówienie mjr Adam Grzebalski zakończył cytatem listu Łukasza Cieplińskiego, napisanego z więzienia mokotowskiego do maleńkiego synka:

Andrzejku!

Pamiętaj, że istnieją tylko trzy świętości:

Bóg, Honor i Matka…

Na zakończenie mszy świętej odczytane zostało przesłanie ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza.

Kolejnym punktem patriotycznych uroczystości był bieg Tropem Wilczym – którego start i meta wyznaczone zostały na Placu Wolności. Na grójeckim rynku zorganizowano pokaz sprzętu wojskowego oraz przygotowaną przez klub garnizonowy wystawę poświęconą żołnierzom wyklętym. Nie zabrakło również żołnierskiej grochówki.

Uroczyste obchody Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych zgodnie z ceremoniałem wojskowym odbędą się także w południe 1 marca – odczytany zostanie Apel Pamięci, odsłonięta zostanie tablica poświęcona pamięci Żołnierzy Wyklętych, po czym nastąpi złożenie wieńców i wiązanek kwiatów. Organizatorzy serdecznie zapraszają do udziału w uroczystości.

Marcin Grzędowski