40 rocznica koronacji Cudownego Obrazu w Lewiczynie

Mszy świętej przewodniczył i homilie wygłosił Kazimierz Kardynał Nycz metropolita warszawski. W procesji darów koła różańcowe ofiarowały Matce Bożej bursztynowo-srebrną różę, która zostanie umieszczona przy Cudownym Obrazie, błogosławieństwo papieża Franciszka, owoce z grójeckich sadów. Chleb i wino przyniosły Janina Walczak i Jadwiga Nizińska – obie panie przed 40 laty przyniosły w procesji papieskie korony.

Do sanktuarium licznie przybyli mieszkańcy parafii, pątnicy z Grójca, Jasieńca i Zbroszy oraz liczni pielgrzymi indywidualni. Wieczorem parafianie udali się na cmentarz, gdzie przed dwoma laty spoczął ks. kanonik Jan Makowski, który zabiegał i przygotował uroczystość koronacji w 1975 r.

Jubileusz ten jest okazją do przypomnienia historii i znaczenia Sanktuarium w krajobrazie Mazowsza.

W odległości 7 km na południe od Grójca przy prastarym trakcie królewskim wiodącym do Krakowa położona jest malownicza miejscowość Lewiczyn. Pośród rozkwieconych sadów na niewielkim wzniesieniu znajduje się drewniany kościół (zabytek klasy zerowej) z pięknym barokowym wnętrzem.

W 1310 r. plebanem lewiczyńskim był ks. Marcin. Tradycja ludowa mówi o wojsku księcia Mieszka, które w podzięce Bogu za  zwycięstwo nad wrogiem (XIII w.) usypało czapkami wzgórze, na którym wybudowano kościół pod wezwaniem św. Wojciecha. Waleczność i odwaga wojska zostały nazwane "lwim czynem" i stąd ma pochodzić nazwa miejscowości Lewiczyn. W XIII w. wzniesiono tu drewnianą świątynię, której fundatorami byli Lewiccy z Lewiczyna herbu Prawda. W latach 1606-1608 na jej miejscu powstała druga, bardziej okazała, pod wezwaniem Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, istniejąca do dziś. Została ufundowana przez podstolego czerskiego Prokopa Oborskiego. 

Największy skarbem świątyni jest cudowny wizerunek Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych Pani Ziemi Grójeckiej.

Cudowny Obraz został sprowadzony do Lewiczyna przez rodzinę Oborskich i w 1604 r. podarowany kościołowi przez ks. Jana Opalińskiego, opata z Rokitna, który otrzymał obraz w spadku po matce.

Według ludowej tradycji autorem wizerunku jest św. Łukasz Ewangelista. Obraz został namalowany na cyprysowych deskach o wymiarach 85,5 x 118 cm. Przypomina obraz Opiekunki Ludu Rzymskiego z bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie, zwanego też obrazem Matki Bożej Śnieżnej. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę z Dzieciątkiem na ręku. Maryja ubrana jest w czerwoną suknię przyozdobioną pod szyją paciorkami. Głowę okrywa niebieska chusta z krzyżem rzymskim. Podbita zieloną tkaniną, pięknie pofałdowana spływa z ramion. Splecione dłonie Maryi podtrzymują Dzieciątko. W lewej ręce Maryja trzyma białą chustkę, którą ociera łzy płaczących jako Pocieszycielka Strapionych. Jezus otulony jest czerwoną szatą ozdobioną pod szyją paciorkami. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma księgę. Twarze przedstawionych postaci wyrażają głęboką powagę. Cudowny Obraz jest przyozdobiony sukienką wykonaną w XVII w. ze srebrnej blachy.

Od 1678 r. dokumentowane są liczne łaski i cuda - uzdrowienia, wypraszane w Sanktuarium za wstawiennictwem Pani Ziemi Grójeckiej. Ich dowodem są liczne wota, wśród nich monstrancja ofiarowana przez króla Zygmunta III Wazę (prawdopodobnie wykonana przez samego monarchę), ofiarowany po wiktorii wiedeńskiej przez króla Jana III Sobieskiego materiał z namiotu tureckiego wezyra, którego fragment został wszyty w jeden z ornatów. Wśród współczesnych darów znajduje się patera do konsekracji komunikantów, której używał Ojciec Święty do Mszy Świętej po powrocie do Rzymu z trzeciej pielgrzymki do Ojczyzny.

W 1684 r. biskup poznański Stefan Wierzbowski zatwierdził kult Cudownego Obrazu Matki Bożej.

W 1794 r. na plebani w Lewiczynie Tadeusz Kościuszko przygotowywał plany obrony Warszawy. Po upadku powstania styczniowego kazem carskim zlikwidowano bractwa religijne, parafię pozbawiono dóbr i ziemi, a ówczesnego proboszcza ks. Franciszka Johna zesłano na Syberię na 25 lat katorgi. Sanktuarium miało pogrążyć się w niepamięci, więc Moskale przesunęli także główny szlak drogowy, łączący Kraków z Warszawą, o kilka kilometrów na wschód.

Sanktuarium odzyskało swój  blask pod koniec lat sześćdziesiątych XX w., gdy proboszczem został ks. Jan Makowski. Wtedy to Prymas Polski podjął w Rzymie starania o przyozdobienie Cudownego Obrazu koronami papieskimi. Uroczystość miała miejsce 10 sierpnia 1975 r. W czasie uroczystej Eucharystii na głowę Dzieciątka Jezus korony nałożył Stefan Kardynał Wyszyński, a głowę Matki Bożej ukoronował metropolita kardynał Karol Wojtyła. Przy obrzędzie asystował biskup Marian Przykucki z Poznania, gdyż przez długie lata Lewiczyn należał do archidiecezji poznańskiej.

W prezbiterium Sanktuarium znajduje się dokument z własnoręcznym podpisem Ojca Świętego Jana Pawła II następującej treści: „Z serca przepełnionego apostolską miłością błogosławię wszystkim parafianom i pielgrzymom, którzy modlić się będą przed cudownym obrazem Matki Bożej w Lewiczynie, który dane mi było koronować 10.08.1975 r. z Prymasem Tysiąclecia - Stefanem Kardynałem Wyszyńskim.”

Oto ja, strapiony i upokorzony grzesznik, staję przed obliczem Twoim i błagam: nie odwracaj oczu swych ode mnie, ale wspomóż i wysłuchaj – taką modlitwą od dawien dawna modlą się w Lewiczynie pielgrzymi, którzy nawiedzają sanktuarium Matki Bożej Grójeckiej. Wśród nich byli królowie, Prymas Tysiąclecia i przyszły święty papież Jan Paweł II.

Marcin Grzędowski