Grójec, Powiat Grójecki - portal Grojec24.net
Autoryzowany punkt sprzedaży Bruk-bet Bruk Designer Olszany

Jak żołnierze AK „Głuszec” Grójec pomogli partyzantom z Kresów

31 maja 2017; 08:37

1 komentarz

Fot. ipn.gov.pl Fot. ipn.gov.pl

W lipcu 1944 r. w Puszczy Kampinoskiej niedaleko Warszawy pojawił się kilkusetosobowy konny odział partyzancki.

News will be here

Pokonał kilkaset kilometrów, przybył aż z północno-wschodnich Kresów Rzeczypospolitej z Puszczy Nalibockiej (obecnie północno-zachodnia Białoruś). Okazało się, że był to jeden z największych oddziałów partyzanckich na Kresach. Dowodził nim cichociemny i wybitny dowódca partyzancki porucznik Adolf Pilch „Góra” „Dolina”. Po rozpoczęciu przez dowództwo AK operacji Burza, która jak naiwnie myślano miała polegać na witaniu przez AK wojsk sowieckich wkraczających w granice Polski jako gospodarze, a kończyła się wywózkami i mordami żołnierzy podziemia, oddział ewakuował się przed Sowietami do centralnej Polski.

W Puszczy Kampinoskiej por. Adolf Pilch zorganizował ze swoich żołnierzy i okolicznych oddziałów AK pułk „Palmiry- Młociny” i walczył w powstaniu warszawskim. Po klęsce powstania oddział już w dużo mniejszym składzie przebijał się różnymi drogami, m. in. w okolicach Nowego Miasta nad Pilicą do lasów opoczyńskich.

Przebijający się na południe żołnierze porucznika Pilcha potrzebowali pomocy, żywności, odzieży, nowych dokumentów. W załatwieniu im fałszywych kenkart, okupacyjnych niemieckich dokumentów tożsamości pomógł im okręg AK „Głuszec” Grójec. Jesienią 1944 r. grójeckie podziemie wykonało 54 fałszywe kenkarty dla żołnierzy oddziału „Góry” „Doliny”.

- W Sochaczewie obiecali mi dostarczyć odzież, ale legitymacji nie mogłem tam uzyskać. Postanowiłem udać się z tym do władz AK w Grójcu, gdzie miałem znajomych z czasu pobytu w Osinach i Budziszynie. Obiecano mi dostarczyć potrzebną liczbę kenkart, o ile dam im fotografie. Poleciłem szoferowi Jędrzejczakowi, który posiadał aparat, sfotografować wszystkich chłopców według listy. Czynność ta odbywała się w gajówce Zamość – wspomina nadleśniczy Kampinosu inż. Witold Kowalski „Szwarc”, który opiekował się żołnierzami „Doliny” w Puszczy Kampinoskiej.

- W międzyczasie wyrobiłem u niemieckich władz leśnych i wojskowych w Sochaczewie zezwolenie dla pracownicy nadleśnictwa (łączniczki) pani Barbary Dąbrowskiej (obecnie Sielska)na prawo ewentualnego przejazdu środkami wojskowymi na trasie Sochaczew – Grójec przez Mszczonów, motywując to potrzebą zorganizowania sadzonek z powiatu grójeckiego. Pani Dąbrowska-Sielska pojechała z fotografiami do Grójca do mego brata dra Stanisława Kowalczewskiego, który sprawę kenkarty załatwił. Następnego dnia pani Dąbrowska miała wyjechać z Grójca z paczką dowodów do Mszczonowa, gdzie według umowy miałem z żoną czekać na nią samochodem w bocznej ulicy koło kościoła do godziny 12.00 – kontynuuje swoją opowieść „Szwarc”.

- Nie doczekawszy się jej w umówionym miejscu, pojechaliśmy do Grójca. Tam powiedziano nam, że wyjechało rano z kenkartami w kierunku Mszczonowa. Pełni niepokoju wróciliśmy pospiesznie do nadleśnictwa, chcąc uprzedzić o ewentualnej wsypie. Ku naszej wielkiej radości zastaliśmy Basię, siedzącą spokojnie w biurze przy maszynie do pisania. Opowiedziała o swojej przygodzie. Ponieważ wszystko zostało załatwione wcześniej, postanowiła jak najszybciej wyjechać z Grójca. Na szosie zatrzymała auto (zdawało jej się, że prywatne). Ku swemu przerażeniu ujrzała w nim gestapowców, którzy po wylegitymowaniu zabrali ją do samochodu, umieszczając paczkę osobiście na półeczce w tyle samochodu. W ten sposób przyjechała do Paprotni, skąd na piechotę dotarła już do nadleśnictwa bez przeszkód. Trzeba stwierdzić, że była to wyjątkowo dzielna i odważna dziewczyna – podkreśla Kampinosu inż. Witold Kowalski.

Pod koniec września 1944 r. Pilch dołączył z 80 żołnierzami do 25. pułku piechoty AK Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej Podokręgu Piotrków. Po rozwiązaniu oddziału w listopadzie 1944 r. zorganizował konny Oddział Doliny, który walczył do stycznia 1945 r. na dawnych szlakach majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. Tuż przed wkroczeniem Sowietów Pilch rozwiązał oddział i przez Czechosłowację wyemigrował do Wielkiej Brytanii. Zmarł 26 stycznia 2000 r. w Londynie, jest pochowany na cmentarzu w Wandsworth. W 2014 r. warszawski IPN wydał komiks opowiadający dzieje oddziału dowodzonego przez porucznika Adolfa Pilcha „Górę” „Dolinę”.

Tomasz Plaskota



Kampinos 44, scenariusz Sławomir Zajączkowski, rysunki Krzysztof Wyrzykowski, koncepcja serii, wkładka historyczna i konsultacja historyczna Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski, Warszawa 2014, 60 s.

TAGI:

Komentarze (1):

tomek; 31 maja 2017, 11:27

Kampinos '44, scenariusz Sławomir Zajączkowski, rysunki Krzysztof Wyrzykowski, koncepcja serii, wkładka historyczna i konsultacja historyczna Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski, Warszawa 2014, 60 s.

„Doliniacy" – jedno z największych zgrupowań Armii Krajowej walczące z Sowietami i Niemcami na krańcach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej – w Puszczy Nalibockiej. Ich dowódcą był porucznik cichociemny Adolf Pilch „Dolina". Po rozpoczęciu akcji „Burza", w obawie przed likwidacją przez Armię Czerwoną i NKWD, zgrupowanie to zostało zwolnione przez dowództwo AK z udziału w operacji „Ostra Brama".

By uratować oddział i kontynuować walkę o niepodległą Polskę, Pilch zdecydował się na kilkusetkilometrowy marsz w kierunku Warszawy. W końcu lipca 1944 roku dotarł do jedynego dużego kompleksu leśnego znajdującego się w okolicach stolicy – do leżącej na obrzeżach Warszawy Puszczy Kampinoskiej.

Wieść o przybyciu w rejon stolicy kresowych żołnierzy obudziła wśród przygotowujących się do powstania warszawiaków radość i niedowierzanie. W dowództwie AK zrodził się pomysł wykorzystania zgrupowania partyzanckiego do walk w mieście.

Zapraszamy do lektury drugiego zeszytu z serii „W imieniu Polski Walczącej", przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej.

W kolejnym numerze: „Akcja pod Arsenałem. 26 marca 1943".

Napisz komentarz:

Twój nick:

Treść komentarza:

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Redakcja portalu Grojec24.net nie ponosi odpowiedzialności za ich treść. Każdego użytkownika obowiązują zasady komentarzy.

 

Najnowsze artykuły

Akcja łowców pedofili pod Grójcem! Miał nakłaniać do seksu 13-latkę Pierwsza w Polsce grupa Łowców Pedofili Elusive Child...
Wybory na burmistrza Grójca 2024. Na pytania odpowiada Dariusz Gwiazda Na pytania redakcji Grojec24.net i mieszkańców Grójca w...
Kierowca BMW trafił do aresztu. Spowodował wypadek mając 1,7 promila 35-letni mieszkaniec powiatu grójeckiego, który w minioną...
Zwiększ swoje zyski dzięki wskaźnikowi MRR W zmieniającym się świecie biznesu, gdzie przewidywalność i...
Wybory na burmistrza Grójca 2024. Na pytania odpowiada Karol Biedrzycki Na pytania Redakcji Grojec24.net i mieszkańców Grójca w...

Najnowsze ogłoszenia

Firmy z Grójca i okolic

OSK MANEWR PATRYK TOMASZ KUJAWA Dlaczego My? Odpowiedź jest prosta i zawarta w tym krótkim opisie.

2013-2023 © Grojec24.net - informacyjny portal mieszkańców Grójca i Powiatu Grójeckiego.

Wydawcą portalu jest AaaMedia.pl.